vezüv

/

Platon’un ölüm hikayesi ortaya çıktı

Pisa Üniversitesi’nde araştırmacılar, Antik Yunan filozofu Platon’un son saatlerini anlattığı iddia edilen bir yazı keşfettiklerini duyurdu. Keşfedilen metin, MS 79’da Vezüv Dağı’nın patlaması sırasında neredeyse tamamen tahrip olan bir papirüs parşömeninde bulundu.

Metinde, Platon’un öğrencisi ve Sokrates’in ölümünü anlatan bir hikâye bulunuyor. Yazıya göre, Platon, Trakyalı bir köle kızın flüt çalmasını dinlerken yatakta öldü. Metinde ayrıca, Atina Akademisi’ndeki bahçeye, ilham perileri için kutsal bir tapınağın yakınına gömüldüğü belirtiliyor.

Keşif çalışması Napoli Üniversitesi’nden Profesör Graziano Ranocchia tarafından yönetildi. Ranocchia’nın ekibi, papirüsleri biyonik bir gözle okuyarak bu sonuca ulaştı.

Ranocchia, Napoli Ulusal Kütüphanesi’nde yaptığı bir sunumda, “en gelişmiş görüntüleme tanı tekniklerini” kullanarak, “Daha önce erişilemeyen metinlerin yeni bölümlerini okuyup deşifre edebiliyoruz” dedi.

Bu yeni metin, daha önce Epikürlü filozof Philodemus tarafından öne sürülen Platon’un ölümüyle ilgili ayrıntılarla uyumlu, ancak son anları hakkında potansiyel bilgiler ekliyor. Ancak bu bilgi, Diogenes Laertius’un Platon’un bir düğün ziyafetinde öldüğü hikayesiyle çelişiyor.

Metinde ayrıca, Platon’un ilk defa nereye gömülmüş olabileceği de belirtiliyor. Bunun yanı sıra, papirüsler Platon’un hayatından da potansiyel bilgiler ortaya çıkarabilir. Platon’un MÖ 404 civarında Spartalılar adayı fethettiğinde veya Sokrates’in idamından beş yıl sonra Aegina adasında köle olarak satılmış olabileceği öne sürülüyor.

Herculaneum Papirüsü, 1752’de bir çiftçi tarafından keşfedildi. İlk başta, kömürleşmiş parşömenlerin çoğunun sadece kömür olduğu düşünülüyordu. Ancak birisi zayıf harf izini fark ettiğinde, altında hapsolmuş tarihsel bilginin genişliği ortaya çıktı.

Herculaneum Papirüsü’nün deşifre edilmesini teşvik etmek için, 2023 yılında Vesuvius Challenge adında bir yarışma düzenlendi. Bu yarışma, kömürleşmiş parşömenlerle ilerleyebilecek araştırmacılar için 1 milyon doların üzerinde bir ödül fonuyla kuruldu.

21 yaşındaki Luke Farritor, papirüslerin ilk tam kelimesini çözdüğü için 40.000 dolar kazandı. Bu yılın başlarında, Youssef Nader, Julian Schilliger ve Farritor, papirüslerin yüzde 5’ini başarıyla çözdükleri için 850.000 dolarlık büyük ödül kazandılar.