Citius, Altius, Fortius, yani daha hızlı, daha yüksek ve daha güçlü olmanın peşinde yüzyıllardır koşuyoruz. Günümüzde bu yarış dev seremonilerle taçlanıyor; açılışı, kapanışı, rekorları, kostümü, magazini derken hepimizi bir yerden yakalıyor. Paris 2024 ise her bakımdan unutulmazdı…
KORAY GÜRTAŞ
Ama Fransa’ya uzanmadan evvel, Olimpiyatların tarihinde kısa bir gezinti yapalım. Kökenleri M.Ö. sekizinci yüzyıla dayanan oyunlar modern anlamda ilk kez 1896’da tertip edildi. Adres doğal olarak bu organizasyona ilham veren Yunanistan’dı. O tarihten itibaren sadece 1.Dünya Savaşı münasebetiyle 1916’da 2.Dünya Savaşı nedeniyle 1940 ve 1944’te olimpiyatlar yapılmadı. Bu arada 1924’ten itibaren kış olimpiyatları da spor dünyasına girdi. Yaz olimpiyat oyunları 2024’te 33. kez düzenlendi.
Olimpiyatlar elbette ilk planda sporcuların performanslarıyla hatırlanır. Lakin açılış törenleri de hafızalara kazınır. Örneğin 1996 Atlanta’da eski bir olimpiyat şampiyonu olan ABD’li boksör Muhammed Ali’nin Parkinson hastalığı nedeniyle titreyen elleriyle taşıdığı olimpiyat meşalesine sıkı sıkıya sarıldığı anlar unutulmaz arasındadır. 1992 Barcelona’da paralimpik sporcu Antonio Rebello’nun alevli okunu fırlatarak ateşi yakması ikonik bir sahnedir. 1992 Barcelona’da paralimpik sporcu Antonio Rebello’nun alevli okunu fırlatarak ateşi yakması ikonik bir sahnedir.
Bu törenler bir anlamda ev sahibi ülkelerin kültürlerini yansıtması açısından da özeldir. 2000 Sydney, 2004 Atina, 2012 Londra bu tarz seremonilere güzel örneklerdir. 2008 Pekin ise gösterişli görüntüleriyle hatırlanır.
Fransa’nın başkenti Paris de 2024’ün açılış törenine iddialı hazırlandı. Seremoni oyunlar tarihinde ilk kez stadyum dışında yapıldı. Geçmiş törenlerde tribünleri selamlayan sporcular bu kez Seine Nehri’nin altı kilometrelik bölümünde tekneler üzerinde Parislilerin karşısına çıktı. Sanat yönetmenliğini Thomas Jolly’nin üstlendiği gösteri izleyenleri ülkenin kültürel referansları eşliğinde adeta Fransa tarihinde ve Paris’te bir gezintiye çıkardı. Lady Gaga, Celine Dion ve heavy metal topluluğu Gojira açılışın yıldızlarıydı. Meşaleyi taşıyanlar arasında Carl Lewis, Rafael Nadal, Nadia Comaneci, Serena Williams gibi spor fenomenleri yer aldı. Olimpiyat ateşi sıcak hava balonuyla ilk uçuşu gerçekleştiren Fransız mucitler Montgolfier kardeşlere saygı duruşu niteliği taşıyan bir tasarımla gökyüzüne yükseldi.
Tüm bunlar göz kamaştırıcıydı. Ancak törenden hoşlanmayanlar da vardı. Leonardo da Vinci’nin Hz. İsa’nın havarileri ile yediği yemeği konu alan ‘Son Akşam Yemeği’ tablosunun canlandırıldığı performansta LGBTQ+ bireylerin yer alması birçok kesimi kızdırdı.
